Voetbal, virus en drukzetten

14 december 2021 17:35

De kerstbomen zijn of worden overal alweer opgezet. Voor mij was voetballen op het schoolplein het hoogtepunt van de kerst in mijn jonge jaren. Het liefst ook op Eerste Kerstdag. Kerstmis associeer ik dus met voetbal. De Engelsen voetballen zich al decennialang de feestdagen door. En zo biedt de maand december mij altijd weer een beetje perspectief op dit aardse bestaan.
Ik weet heus wel dat het geen pas geeft om met je eigen voetbalassociaties te koop te lopen. Het zijn aangeleerde overtuigingen/associaties. De homo sapiens maakt gebruik van aangeleerde associaties/overtuigingen, die tegelijktijdig privé en collectief zijn. In de afgelopen pakweg 10.000 jaar hebben wij verschillende culturen ontwikkeld en bijvoorbeeld de godsdienst uitgevonden. Zo zijn er mensen die met door het christendom, islam of hindoeïsme verworven associaties leven. Het is onmogelijk om te leven zonder cultuur. In het dagelijkse bestaan heb je zingevingsroutes nodig om een beetje lol en betekenisgeving te kunnen delen met elkaar. Want dat is toch over het algemeen de gemene deler van de verschillende levensbeschouwingen: een beetje zin delen. Daarom ben ik ook zo blij met de uitvinding van het voetbal door de homo sapiens. Ik ervaar voetbal als een aantrekkelijke betekenisgevingsroute. Het verbindt mij met andere mensen en ik ontsnap op deze manier aan andere rituelen die mij minder troosten.

Drukzetten
Intussen haperen de rituelen rondom het Nederlands Elftal. Op de eerste plaats is het niet best wat het Nederlands Elftal laat zien qua voetbal. Het oogt allemaal nogal krampachtig. Ik ‘lees’ de wedstrijden zoals vele kenners. Conclusie: Ik mis gedoseerde georganiseerde druk op de tegenstander. En als ze het al met de mond belijden, voeren ze het in de praktijk niet uit. Druk zetten tijdens een simpel potje voetbal is natuurlijk niet zo moeilijk. Maar er moet interesse zijn om het uit te voeren.
De metafoor van het druk zetten in het voetbal kun je ook loslaten op de bestrijding van de huidige pandemie. De omgeving van het coronavirus moet onaantrekkelijk worden gemaakt, zodat verspreiding afneemt. Evolutionaire selectiedruk noemen virologen dit. Wereldwijd moeten we onafhankelijk van de associatie/overtuigingen samen druk zetten op het virus. Daarvoor zijn er een paar regels opgesteld die we moeten uitvoeren.

Leiderschap
Het is erg populair om Rutte en De Jonge een gebrek aan leiderschap toe te dichten en hen de desinteresse van ons burgers in de voeten te schuiven. Van Gaal, de trainer van het totale-mens-principe, doet hier ook aan mee door zich te mengen in een discussie over leiderschap. Maar het is nu niet het geschikte moment om de aard van het leiderschap ter discussie te stellen. We zitten nog jaren in een pandemie. Van Gaal had kunnen wijzen op het belang het uitvoeren van taken om resultaat te boeken. Hij had kunnen wijzen op de noodzaak om over je eigen belangen heen stappen. Om gewoonten en afspraken, gemaakt bij je achterban, tijdelijk te overstijgen. Desinteresse in de uitvoering is funest voor het resultaat. Dit had hij kunnen gebruiken om premier Rutte en minister De Jonge te steunen. Bij het bestrijden van de pandemie en het virus moeten we allemaal overstijgend denken. Inclusief de bondscoach van het Nederlands Elftal. Een gemiste kans voor open doel.

Dr. Wim Hullegie, fysiotherapeut en wetenschapsfilosoof

https://www.tkkr.nl/columns/voetbal-virus-en-drukzetten/